Heel wat mensen die voor het eerst over een brassband horen, weten niet precies over welke orkestvorm het eigenlijk gaat. Wat is het verschil met een fanfare- of harmonieorkest? Spelen er geen saxofonen mee in een brassband? Speelt een brassband enkel jazz? Een verduidelijking.
Een brassband is een typisch Britse orkestvorm, die omstreeks 1850 is
ontstaan in de schoot van de steenkoolmijnen en hoogovens in het
geïndustrialiseerde noorden van Engeland en die bedoeld was om de
ongeschoolde- arbeiders de kans te geven om zich op muzikaal vlak te
ontplooien.
Zoals de naam het laat vermoeden, bestaat een brassband uitsluitend
uit koperblazers, aangevuld met twee of drie percussionisten. De bezetting bestaat concreet
uit tien cornetten
(waarvan één
soprano-cornet), één
flugel, drie tenorhoorns,
twee baritons, twee
euphoniums
(of tenortuba's),
drie trombones (waarvan één
bastrombone) en vier
bastuba's. Dat is meteen een groot verschil
met de fanfare- en harmonieorkesten zoals wij die in Vlaanderen
kennen. In een brassband spelen geen houtblaasinstumenten mee: geen
dwarsfluiten, geen clarinetten en -inderdaad- dus ook geen
saxofonen...
Brassbands worden gekenmerkt door een heel typische klankkleur. Die
brassbandsound wordt in grote mate bepaald door de cornetsectie. Een
cornet is kleiner dan een trompet en conisch
van vorm. Daardoor heeft een cornet een
rondere, warmere klank dan een trompet. Ook de
tenorhoorn, de
bariton, de
euphonium en de
bastuba
(de zogeheten Sax-hoorns, genoemd naar hun
uitvinder Adolphe Sax)
bepalen mee de typische klankkleur
van een brassband.
In de loop der jaren heeft zich in Groot-Brittannië een heuse 'Brass Band
Movement' ontwikkeld, die er alles aan doet om deze orkestvorm in het binnen-
en buitenland te promoten. Een groot aantal componisten is zich gaan toeleggen
op de brassband en heeft voor deze orkestvorm intussen een immens brassbandrepertorium
bijeengeschreven. Namen als
Philip Sparke,
Peter Graham,
George Lloyd en
Goff Richards
staan garant voor aantrekkelijke muziekstukken die de typische, warme sound van
een brassband ten volle tot zijn recht laten komen.
Naast deze originele brassbandcomposities staan ook transcripties van klassieke werken,
bewerkingen van musicals en jazz arrangementen op het programma. Voor elk wat wils dus.
Een brassband speelt dus veel meer dan jazz alleen.
Het technische niveau van een brassband ligt vaak heel hoog. Britse topbands als Black Dyke Band en Yorkshire Building Society Band overtreffen zelfs vaak het niveau dat de professionele orkesten in hun land behalen. De Vlaamse topbands laten zich evenmin onbetuigd. Brass Band Willebroek behaalde in 1993, 2006 én in 2007 de titel van Europees kampioen, Brass Band Midden-Brabant werd in 1998 nog vice Europees kampioen, net als Brass Band Willebroek in 2002 en 2004.